WINO MARSALA
Marsala uważne jest za jedno z najbardziej „eleganckich” i wyrafinowanych win na świecie. Jest to wino tzw. wzmocnione. Do podstawowego wina dodawane są alkohol, skoncentrowany moszcz, moszcz gotowany czy mistella ( moszcz wzmocniony alkoholem etylowym). Marsala znane jest też pod nazwą wino perpetuum, wieczne wino. Wino Marsala to pierwsze wino DOC w historii Sycylii ( od 1969 roku). Od 1984 Marsala DOC może być produkowane tylko w prowincji Trapani, w Alcamo, na wyspie Favignana i Pantelleria. Tutaj choć teren jest ubogi i mało żyzny mamy tak zwane „ czerwone ziemie” bogate w żelazo. Tutaj winorośl gromadzi cukier zamiast tracić siły na wzrost rośliny.
Istnieją wina Marsala Oro (złote), Ambra (bursztynowe) i Rubino (rubinowe) nazywane tak w zależności od koloru szczepu winogron używanych do produkcji. Szczepy Grillo, Cataratto, Inzolia, Damaschino używane są do produkcji win oro i ambra. Natomiast do Marsala rubino dodawane też są szczepy Nero D’Avola, Pignatello czy Nerello Mascalese. Ze względu na czas „starzenia” się wina mamy Marsala Conciato fine ( 1 rok beczkowania), Marsala Superiore ( minimum 2 lata beczkowania), Marsala Superiore Riserva (minimum 4 lata), Marsala Vergine Solares (min.5 lat) i Marsala Vergine Riserva ( min. 10 lat). Ze względu na stopień zawartości cukru mamy : Marsala Secco, Marsala Semisecco i Marsala Dolce.
Długie rzędy beczek (ciadera) ułożone są jedne na drugich wertykalnie. W każdym rzędzie wino o tym samym stopniu starzenia a im wyższy rząd tym wino młodsze. Z dolnych beczek (solera) ulewa się wino do użytku i beczki te uzupełniane są winem z wyższej półki a te uzupełniane winem z jeszcze wyższego rzędu i tak do najwyżej położonych beczek które uzupełnia się najmłodszym winem. Mieszając różne roczniki wina powstaje wyjątkowa symfonia smaków i zapachu.
Krótka historia :
Patrick Brydone to jeden z pierwszych Brytyjczyków na Sycylii. Swoją podróż i zafascynowanie Sycylią i Maltą opisał w 1773 roku „ A tour through Sicily and Malta”. Książka stała się bestsellerem tłumaczonym na wiele języków. I tak Grand tour arystokracji europejskiej dotarł na wyspę słońca. W tym samym roku kupiec John Woodhouse przybył do Marsali. Na Sycylię sprowadziły go pobutki czysto handlowe. W okolicach tych kupował migdały, oliwę i proszek salsola soda (roślina znana pod nazwą Broda zakonnika lub Negus) potrzebny do produkcji sody oczyszczanej a ta do produkcji szkła czy mydła. I właśnie w tych okolicach spróbował lokalnego wina zwanego perpetuum. Nazwa pochodzi od sposobu przechowywania i procesu „starzenia” wina. W dębowych beczkach w których przechowywano wino, co roku ilość wina zużytego uzupełniano winem nowym. Co roku ten sam proces : perpetuum ! Była to mniej szlachetna wersja metody „criaderas y solera” ( Hiszpania i Portugalia) która służyła do produkcji jerez, porto i madery , win bardzo popularnych w Anglii. Woodhouse’owi, jak na wyrafinowanego kupca przystało, zaświtał pomysł… Już następnego roku wysłał do rodzinnego kraju 60 beczek z winem perpetuum wzmocnionego małą ilością spirytusu żeby dobrze zniosło długą morską podróż. I oto Europa poznała nowe wino nazwane Marsala. W 1793 roku, po traktacie angielsko-napolitańskim Sycylia weszła w skład koalicji anty-francuskiej i pod protekcję brytyjską. W 1798 roku Maria Karolina i król Ferdynand IV schronili się na Sycylii a wielu Anglików przybywało żeby robić tutaj interesy ( Maria Karolina miała nawet zamiar odsprzedać Sycylię Anglikom). John Woodhouse otrzymał zamówienie na 500 beczek nowego wina dla admirała Nelsona.Fortuna rodziny Woodhouse rosła i na Sycylię zaczęli przybywać i inni Brytyjczycy żeby zarabiać na produkcjii i eksporcie sławnego już wina Marsala. Joseph Payne, Thomas Corlett, James Hopps i Benjamin Ingham zainwestowali w wino perpetuum Marsala. Młody Ingham wysłał brata Joshua do Portugalii aby nauczył się tamtejszej techniki „wzmacniania” wina. Fabryka wina Ingham stała się najlepiej prosperującą na Sycylii. Kiedy Benjamin zmarł w 1861 roku zostawił fortunę szacowaną na ponad 12 milionów funtów a jego przedsiebiorstwa produkowały ponad 50% sycylijskiego wina Marsala. Pozostałe 50% produkowała sycylijska rodzina Florio ( od 1833) ,Woodhouse i inni. Na przełomie XIX i XX wieku sycylijska produkcja i eksport wina Marsala była miliardowym businessem. Na Sycylii istniało około 200 bagli ( tak nazywane są wytwórnie wina Marsala) a dziś otwartych jest tylko 20. Kiedy na Sycylię dopływały statki Garibaldiego na angielskich wytwórniach wina Marsala powiewały brytyjskie flagi co powstrzymywało wojska burbońskie od ataku. W podziękowaniu Ingham-Whitaker dostali od Garibaldiego flagę z jego statku Lombardo. Aby upamiętnić to wydarzenie na rynek weszło nowe wino Marsala, produkowane do dziś : Garibaldi Biscuit ( słodkie wino Marsala).